Hava kirliliği, salgın hastalıklar, yaşam kalitesini düşüren ve tehlikeli boyutlara ulaşabilen alerji türleri.. Solunum yolu ile vücudumuza doğrudan giren ortam havasındaki bu zararlı bileşenleri en aza indirmek için evimize ve iş yerlerimize hava temizleme cihazları yerleştiriyoruz. Peki hava temizleme cihazlarının havamızı gerçekten temizleyip temizlemediğini nasıl anlayacağız? Bu cihazların pek çoğunda bulunan ve hava kalitesini gösterdiğini iddia eden ışıklı göstergelere mi inanacağız? Üreticinin, cihazın havayı temizlediğine dair söylemlerinin bulunduğu tanıtım materyallerine mi inanacağız? Tüketici olarak daha bilimsel ve gerçeğe dayalı veriler ile hava temizleme cihazlarının ne oranda hijyen sağladığını anlayabilmenin bir yolu var mı?
Hava temizleme cihazlarının vaad ettiği temizliği sağlayıp sağlamadığını öğrenmenin tek yolu cihazın akredite raporlarını incelemenizdir. Bu yazımızda, Sterilisa Hava Temizleyici Dezenfeksiyon Cihazının akredite raporunu örnek olarak inceleyeceğiz ve cihazın vaad ettiği gibi dezenfeksiyon sağlayıp sağlamadığını öğreneceğiz.
NOT: Hava temizliği, 3 farklı türdeki kirleticinin (fiziksel kirleticiler, kimyasal kirleticiler ve biyolojik kirleticiler) havadan arındırılmasına dayanmaktadır. Bu yazımızda incelediğimiz akredite rapor, biyolojik kirleticilerin önemli bir kısmını oluşturan mikroorganizma kaynaklı kirliliğin giderimini sağlayan Sterilisa Hava Temizleyici Dezenfeksiyon Cihazının mikrobiyolojik etkinliğini gösteren bir akredite rapordur. Eğer bir hava temizleme cihazında bakteri, virüs ve diğer mikroorganizmaların havadan arındırıldığı iddia ediliyor ise mutlaka aşağıda incelemesi yapılan akredite rapora benzer şekilde, mikrobiyolojik analizlerin yer aldığı bir akredite rapora sahip olması gerekmektedir.
DİKKAT: Partikül giderimi ve mikroorganizma (bakteri, virüs ve diğerleri) giderimi farklı çeşitlerdeki kirletici giderimleridir. Bir cihazın partikül gidermesi aynı cihazın havadaki hastalık yapıcı mikroorganizmaları da gidereceği anlamına gelmemektedir. Havadaki kirletici çeşitleri, bunların giderimi için hava temizleme cihazlarında bulunması gereken özellikler, hava temizleme cihazları ve filtreler hakkında doğru bilinen yanlışlar ve benzeri konuların detaylı incelendiği “Hava Temizleme Cihazı Satın Alırken Dikkat Etmeniz Gereken Özellikler” başlıklı blog yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.
1- Akredite Rapor İncelemesi
1. Adım: Akreditasyon Numarası Bulma
Akredite rapor açılarak aşağıdaki raporda işaretlendiği gibi raporu hazırlayan laboratuvarın akreditasyon numarası bulunur. Bir laboratuvarın akreditasyon numarası, laboratuvarın hangi analizlerde akredite olduğunu göstermektedir ve akreditasyon alınan kurumun (Örn. TÜRKAK) resmi internet adresinden bu numaranın geçerliliği kontrol edilmelidir.
Laboratuvara Ait
Akreditasyon No
2. Adım: Akreditasyon No Kontrolü
Laboratuvarın akreditasyon aldığı kurumun resmi internet adresine gidilerek akredite kuruluş arama sayfasına ulaşılır. Laboratuvarın akreditasyon numarası, ilgili kutucuğa yazılarak arama işlemi gerçekleştirilir. Arama yaptığımızda raporu hazırlayan laboratuvar karşımıza çıkıyor ise akreditasyon numarası geçerli demektir.
TÜRKAK Akredite Kuruluş Arama Sayfasına aşağıdaki link üzerinden ulaşabilirsiniz: https://asist.turkak.org.tr/tr/accreditation/accreditationagencysearch
Laboratuvar’a ait akreditasyon no
bu kutucuğa yazılır ve arama yapılır.
AB-0313-M
3. Adım: Akreditasyon Sertifikası Bulunması
Raporu hazırlayan laboratuvarın akreditasyon numarası kontrol edildikten sonra laboratuvarın akreditasyon sertifikası bulunarak akreditasyon kapsamı incelenmeli ve rapordaki analiz için akredite olup olmadığı tespit edilmelidir. Laboratuvarın akreditasyon kapsamını gösteren sertifika, akreditasyon numarası ile yapılan aramada aşağıdaki gibi bir görsel ile karşımıza çıkmaktadır. Aşağıdaki görselde olduğu gibi arama yapıldıktan sonra işaretli alana tıklama yapılarak laboratuvarın akreditasyon sertifikasına ulaşılır ve önizleme yapılarak dosya görüntülenir.
4. Adım: Akreditasyon Kapsamının İncelenmesi
Laboratuvarın akreditasyon sertifikasından, analiz raporunda yer alan analizin metodunda akredite olup olmadığı kontrol edilir. Bunun için analiz raporu açılarak aşağıdaki raporda olduğu gibi analiz metodu/standardı bulunur. Bulunan analiz metodunun akreditasyon dosyasında mevcut olup olmadığı kontrol edilir.
ANALİZ RAPORU
LABORATUVARIN AKREDİTASYON SERTİFİKASI
5. Adım: Karekod ile Doğrulama
Raporun üzerinde oynama yapılıp yapılmadığı raporda yer alan karekod okutularak kontrol edilir. Raporda karekod bulunmuyor ise raporun doğruluğu laboratuvar ile iletişime geçilerek kontrol edilmelidir.
6. Adım: Analiz Hacmi ve Süresi Bulma
Akredite rapor okunarak analiz yapılan ortamın hacmi ve analiz süresi bulunur. Örneğin aşağıdaki raporda Sterilisa Hava Temizleyici Dezenfeksiyon Cihazının 34,96 m3 hacmindeki bir odayı 20 dakikada %99,999 oranında dezenfekte ettiği görülmektedir.